Top

Διαλειμματική νηστεία: Αξίζει την πείνα;

Διαλειμματική νηστεία: Αξίζει την πείνα;

Διαλειμματική νηστεία: Αξίζει την πείνα;

Η διαλειμματική νηστεία (Intermittent Fasting) είναι ένα διατροφικό μοντέλο που περιλαμβάνει κύκλους μεταξύ περιόδων νηστείας και κατανάλωσης τροφής. Δεν καθορίζει ποιες τροφές θα πρέπει να καταναλώνονται, αλλά το πότε καταναλώνονται. Ο λόγος που έχει γίνει δημοφιλής τα τελευταία χρόνια είναι ότι ένας αυξανόμενος αριθμός ειδικών υποστηρίζει ότι μπορεί να επιταχύνει την απώλεια λίπους και να βελτιώσει την υγεία. Τι ισχύει τελικά;

Έχουν αναδειχθεί διάφορες υποκατηγορίες του συγκεκριμένου τύπου διατροφικής συμπεριφοράς. Καταρχήν, η εναλλακτική ημερήσια νηστεία (alternate day fasting), κατά την οποία τα άτομα που την εφαρμόζουν έχουν συνήθως μια ολόκληρη ημέρα νηστείας που ακολουθείται από μία ημέρα κανονικής σίτισης. Στην ημέρα της νηστείας η κατανάλωση ενέργειας είναι μηδενική (καμία τροφή δεν καταναλώνεται) ή μειώνεται πάρα πολύ (κατανάλωση μέχρι το 25% των ημερήσιων αναγκών). Την επόμενη ημέρα τα τρόφιμα καταναλώνονται χωρίς συγκεκριμένους θερμιδικούς περιορισμούς. Άλλα δημοφιλή παραδείγματα είναι η δίαιτα 5:2, η οποία επιτρέπει πέντε ημέρες φαγητού χωρίς θερμιδικό περιορισμό και δύο διαδοχικές ή μη διαδοχικές ημέρες πλήρους νηστείας, καθώς και η δίαιτα 16:8, η οποία περιορίζει την πρόσληψη οποιασδήποτε τροφής σε μία μόνο συγκεκριμένη περίοδο 8 ωρών καθημερινά (π.χ. 12:00-20.00) (1).

Οι υπέρμαχοι αυτού του τύπου δίαιτας υποστηρίζουν ότι ένας τέτοιος τρόπος διατροφής έχει πολλαπλά οφέλη για την υγεία, όπως η αποτελεσματικότερη απώλεια βάρους, ο καλύτερος γλυκαιμικός έλεγχος, η καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία, η μακροζωία κ.ά. (2,3) Είναι γεγονός ότι υπάρχουν ενδιαφέροντα ερευνητικά δεδομένα που δείχνουν ότι οι δίαιτες νηστείας μπορεί να είναι ευεργετικές, αλλά επίσης ισχύει ότι οι περισσότερες μελέτες έγιναν σε πειραματόζωα, ενώ οι λίγες μελέτες σε ανθρώπους δεν περιλάμβαναν μεγάλο δείγμα.

Ως προς τη διαχείριση του σωματικού βάρους, οι μελέτες δείχνουν ότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να είναι μια αποτελεσματική στρατηγική για την απώλεια βάρους1. Ωστόσο, αυτά τα ερευνητικά δεδομένα πιθανότατα οφείλονται στο συνολικό έλλειμμα θερμίδων, ως αποτέλεσμα της χαμηλότερης πρόσληψης ενέργειας συνολικά στην εβδομάδα, παρά ως αποτέλεσμα των περιόδων νηστείας (4). Στην πιο πρόσφατη σχετική συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση έγινε σύγκριση διαιτών διαλειμματικής νηστείας με κλασικές υποθερμιδικές δίαιτες ως προς την επίδρασή τους στο σωματικό βάρος. Οι συγγραφείς δε διαπίστωσαν σημαντικές διαφορές στην απώλεια βάρους μεταξύ των δύο τύπων δίαιτας (5). Μια άλλη επίσης ανασκόπηση και μετα-ανάλυση, που έκανε την ίδια σύγκριση σε δίαιτες διάρκειας άνω των έξι μηνών, ανέφερε ότι, ενώ η διαλειμματική νηστεία φάνηκε αποτελεσματική για την απώλεια βάρους, δεν ήταν ανώτερη από τις υποθερμιδικές δίαιτες (1). Επιπλέον, ανάλογα με την ηλικία, την υγεία και τον τρόπο ζωής, η νηστεία μπορεί να έχει αρνητικές παρενέργειες αν δεν γίνει σωστά ο χειρισμός της. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να οδηγήσει σε έλλειψη συγκέντρωσης, χαμηλή διάθεση και κόπωση εξαιτίας της ανεπαρκούς κατανάλωσης ενέργειας σε ορισμένες ημέρες (4). Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) συνιστά ότι η πρόσληψη ενέργειας (θερμίδες) πρέπει να εξισορροπείται με την κατανάλωση ενέργειας, έτσι ώστε να μας επιτρέπει να διατηρούμε έναν ενεργό και υγιεινό τρόπο ζωής (6).

Αν και η διαλειμματική νηστεία είναι απίθανο να είναι βιώσιμη για τους περισσότερους σε μακροπρόθεσμη βάση, εάν η νηστεία περιοδικά ταιριάζει στον τρόπο ζωής ενός ατόμου, τότε μπορεί να είναι μια αποτελεσματική στρατηγική για τη διαχείριση του σωματικού βάρους. Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να σχεδιαστεί προσεκτικά για να καλύψει όλες τις διατροφικές ανάγκες που καθορίζονται από τις επίσημες διατροφικές οδηγίες. Αν πρόκειται κάποιος να ακολουθήσει μια τέτοια δίαιτα νηστείας, οφείλει να βεβαιωθεί ότι το κάνει με υγιεινό και ασφαλή τρόπο και αναζητώντας τη συμβουλή ενός κατάλληλα ειδικευμένου επαγγελματία.

1. Headland M, Clifton PM, Carter S, Keogh JB, (2016). Weight-Loss Outcomes: A Systematic Review and Meta-Analysis of Intermittent Energy Restriction Trials Lasting a Minimum of 6 Months. Nutrients, 8(6), 354.
2. Anton SD, Moehl K, Donahoo WT, Marosi K, Lee SA, Mainous AG, Leeuwenburgh C. and Mattson MP, (2018). Flipping the Metabolic Switch: Understanding and Applying the Health Benefits of Fasting. Obesity, 26(2), 254-268.
3. Patterson RE, Laughlin GA, Sears DD, LaCroix AZ, Marinac C, Gallo LC, Villaseñor A (2015). Intermittent fasting and human metabolic health. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, 115(8), 1203–1212.
4. The British Dietetic Association (BDA, 2016) Top 5 worst celeb diets to avoid in 2017.
5. The World Health Organisation (WHO, 2015) Healthy diet.
6. Harris L, Hamilton S, Azevedo LB, Olajide J, De Brún C, Waller G, Whittaker V, Sharp T, Lean M, Hankey C, Ells L, (2018). Ιntermittent fasting interventions for treatment of overweight and obesity in adults: a systematic review and meta-analysis. JBI Database System Rev Implement Rep, 16(2), 507-547.

Μοιραστείτε